Koreaedelgran Abies koreana E.H. Wilson

Koreaedelgran blir berre eit lite til middelsstort tre, opptil 15 m høgt. Unge stammar har bleikgrå bork. Unge kvistar er grunt furete, bleikbrune til lysgrå, og grissent håra. Knoppane er bleikbrune, med mykje harpiks. Nålverket er mørkgrønt på oversida. Nålene på undersida av kvisten står både vinkelrett ut og noko framover. Nålene på oversida av kvisten er noko krumma oppover, og dei dekkjer kvisten på oversida. Dei er korte, oftast berre 1–2 cm lange, ca. 2 mm breie, og dei er tverre eller utranda i enden. Eit særtrekk hos denne arten er at nålene blir breiare mot enden. Oversida av nålene er blankt mørkgrøn og utan spalteopningar. Undersida har to breie, blankt kvite band, kvart med 8–10 striper med spalteopningar. Harpikskanalane er mediale. Konglene er 4–6 cm lange, og dei kjem tidleg i treets vekst og sit ofte allereie på greiner 1–2 m over bakken. Koreaedelgran spreier pollenet om våren og er vindpollinert. Frøa har vengje og er hovudsakleg vindspreidde.

Koreaedelgran er diploid med grunntal x = 12 og kromosomtalet 2n = 24.

Koreaedelgran er innført som prydtre og er no svært populær i hagar og parkar av di ho ikkje veks seg så stor, og av di ho har særleg dekorative hostandar og kongler. Ho vart først rapportert som forvilla i 2009, og det er førebels uvisst om ho er bufast i norsk natur. Ho er rapportert forvilla svært spreidde stader i kyststrøk, i Telemark, Vest-Agder, Rogaland, Møre og Romsdal og Sør-Trøndelag. Ho er truleg lite oversett, då ho er påfallande og lett kjenneleg.

Koreaedelgran kjem, som namnet seier, frå Korea, eller nærare frå øya Cheju og frå fastlandet i Sør-Korea, der ho er eit innslag i subalpine skogar på dei høgaste fjella, på same vis som veitchedelgran er i Japan.

Systematisk høyrer koreaedelgrana til seksjonen Balsamea, ei gruppe med åtte artar i Aust-Asia og Nord-Amerika, og i alle fall seks av dei er dyrka og forvilla i Noreg. Balsamedelgran Abiesbalsamea og fjelledelgran Abies lasiocarpa frå Nord-Amerika, og koreaedelgran, sakhalinedelgran Abies sachalinensis, sibiredelgran Abies sibirica og veitchedelgran Abies veitchii frå Aust-Asia. Det er fleire fellestrekk for gruppa. Det første er at knoppane har mykje harpiks. Det andre er at nålene ikkje står i tydelege rekkjer. Det tredje er at nålverket er reint grønt på oversida, ikkje grågrønt eller blågrønt, med unnatak for fjelledelgran, og at nålene manglar eller berre har nokre få spalteopningar på oversida, òg med unnatak for fjelledelgran.

Solstad H og Elven R. Koreaedelgran Abies koreana E.H. Wilson. www.artsdatabanken.no/Pages/285853. Lasta ned <dag.månad.år>.